Kuchnia łemkowska – charakterystyczne potrawy

Kuchnia Łemkowska – zapraszamy do zapoznania się z jej historią oraz ciekawostkami. Łemkowszczyzna kojarzy się ze spokojem, ciszą i przestrzenią. Można się tam wybrać, gdy chcę się zwolnić tempo i na chwilę zatrzymać się w życiu ciesząc się naturą i brakiem zasięgu. Można również pojechać tam, żeby skorzystać z dobrodziejstw kuchni tego regionu. Jaka jest charakterystyka kuchni łemkowskiej? Jakie są tradycyjne dania kuchni łemkowskiej? Czego warto spróbować będąc na łemkowszczyźnie albo przebywając w restauracji podającej dania tej kuchni?

Kuchnia Łemkowska co warto o niej wiedzieć?

Kiedyś w kuchni łemkowskiej wykorzystywało się:

• mąkę żytnią i owsianą (pytlowaną i razową),
• a także kaszę gryczaną,
• siemię lniane,
• olej lniany,
• cebulę,
• ziemniaki,
• kapustę,
• warzywa strączkowe
• oraz owoce sezonowe takiej jak jabłka, czy na jesieni śliwki.

Tradycyjna kuchnia łemkowska opierała się również na grzybach, jagodach, a także ziołach. Ludzie bogatsi sięgali również po takie produkty jak jajka i nabiał np. twaróg, czy śmietanę. Mięso zazwyczaj było dostępne od święta. Obecnie dania kuchni łemkowskiej opierają się także na innych składnikach i są zdecydowanie lepiej doprawione.

Łemkowie kuchnia 

Jakie potrawy należą do tradycyjnych potraw kuchni łemkowskiej?

Tradycyjne śniadanie Łemków to dla przykładu mastyło albo zamiszku. Są to mączne potrawy, których konsystencję można przyrównać do budyniu. Zamiszku robi się na mące razowej i wodzie z dodatkiem soli, a mastyło to biała mąka rozrobiona w mleku i wodzie z dodatkiem masła i skwarek. 

Będąc na łemkowszczyźnie albo w restauracji serwującej dania kuchni łemkowskiej warto spróbować także adzymków. Są to placki mączne z dodatkiem sody oczyszczonej. Są miękkie i puszyste. Można ich użyć jako zamiennika pieczywa albo jako przekąskę. Można je jeść bez dodatków albo z miodem, czy twarogiem.

Kuchnia łemkowska przepisy

W kuchni łemkowskiej warto spróbować także homiłków, czyli niewielkich kulek twarogowych z dodatkiem suszonej mięty.

Warto skosztować także zupy o nazwie kisełycia, czyli żuru na zakwasie z mąki razowej. Dobrze jest także zasmakować w zupie zwanej warem, która kiedyś była bardzo popularna szczególnie w biednych łemkowskich domach. Gdy wymienia się najlepsze potrawy kuchni łemkowskiej dobrze wspomnieć także o hałuszkach. Są to tarte kluski z surowych zimniaków. Warto zjeść także kiszeniaki, czyli gołąbki z kaszą i grzybami albo mięsem. Zawija się je w kiszone liście kapusty, a podaje zazwyczaj z sosem grzybowym.

Zupa łemkowska

Jedną z bardziej znanych i popularnych potraw kuchni łemkowskiej jest zupa łemkowska.

Jest to danie kuchni łemkowskiej, które można zrobić z następujących składników:

• 2-3 kości
• włoszczyzna
• 2 liście laurowe
• 4 ziela angielskie
• 4 ząbki czosnku
• ok. 0,5 litra soku z kapusty kiszonej
• sól, pieprz, majeranek do smaku

Jak przygotować zupę łemkowską?

1. Na początek należy kości zalać wodą.
2. Dodać włoszczyznę, ziele angielskie i liście laurowe.
3. Gotować do powstania tradycyjnego rosołu.
4. Następnie przecedzić i do odcedzonej wody wlać sok z kapusty kiszonej w proporcjach 1/0,5 (przy 1 litrze wywaru wlać 0,5 litra soku z kapusty).
5. W międzyczasie należy posiekać albo przecisnąć przez praskę czosnek.
6. Dodać do zupy razem z majerankiem.
7. Doprawić pieprzem i solą do smaku.

War – z czym podawać?

Zupa łemkowska nazywana jest warem albo warianką w związku z tym, że sok albo inaczej kwas z kapusty nazywany jest warem. Zupę można jeść samą albo z dodatkami. Jeżeli chce się mieć ostrzejszą wersję można dodać więcej czosnku.

Warto podawać zupę z:

• gotowanymi ziemniakami, które w kuchni łemkowskiej często nazywa się komperami
• albo małymi pierożkami z mięsem, zwanymi zlepieńcami.

Zapraszamy również do zapoznania się z naszą zupą kwaśnicą która również składa się z kapusty kiszonej.

Kuchnia łemkowska ciekawostki 

W kuchni łemkowskiej występuje potrawa zwana adzymkami.

Są to placki mączne z sodą oczyszczoną, które kiedyś były wypiekane w piecu kuchennym. Obecnie można je dostać w gospodarstwach agroturystycznych.Co ciekawe w innych miejscach Polski np. na Podkarpaciu znane są one pod nazwą „proziaki”.

Inną ciekawostką jest to, że zupa łemkowska zwana warem ma też odmianę galicyjską. W tym przepisie zamiast soku z kapusty używa się… buraków.