Kugel – co to za potrawa i jak ją przygotować?
16 sierpnia, 2022
Czym jest Kugel? Przedwojenna Polska charakteryzowała się niesamowitą mozaiką różnych kultur i narodowości, co niestety wraz z końcem II Wojny Światowej zmieniło się w jednolity etnicznie kraj pomiędzy Bugiem, a Odrą. W związku z dziejową pożogą tamtych lat, zamieszkująca tereny dzisiejszej wschodniej Polski, ludność żydowska, w większości wyemigrowała do nowo narodzonego Izreala lub do krajów zachodnich, a część ichniej tradycji kulturowej na zawsze zniknęła z kraju nad Wisłą.
Niemniej w niektórych domach na Podlasiu, mieszkańcy zachowali w pamięci część specyficznych etnicznych tradycji żydowskich, objawiających się między innymi w potrawach, które niegdyś tutejsza ludność podejrzała od swoich byłych sąsiadów. Dzisiaj potrawy takie jak Kugel przeżywają swój renesans, można ich skosztować w restauracjach żydowskich w największych miastach polskich, ale także ciągle pozostaje on jednym z ciekawszych dań regionalnych.
Kugel co to za potrawa
Kugel, czy też Kugiel, jak nazywano tę potrawę w niektórych regionach Polski, był przyrządzany na wiele sposobów, a to co jest jego cechą charakterystyczną i łączącą wszystkie jego odmiany to, że jest to forma zapiekanki przygotowywanej na jajkach. Rodzajów tej potrawy jest bardzo dużo, można ją przygotować na bazie kaszy, występuje również kugiel rybny, z kapusty, z cebuli, makaronu czy ziemniaków. Tradycyjnie żydzi na pytanie: „kugel jak zrobić, z jakim mięsem?”, odpowiadali, że z drobiem, kaczką lub gęsiną.
Oczywiście każdy religijny Żyd powinien przygotowywać potrawę na podstawie koszernego mięsa, pochodzącego z uboju rytualnego. We wschodniej Polsce przyjęło się robić, go z wieprzowiny np. na żeberkach, na podsmażonym boczku, ale także na golonkach wołowych. Jest też możliwość przygotowywanie wspominanej potrawy bez użycia mięsa, co może być świetnym rozwiązaniem jeżeli planujemy imprezę w gronie wegetarian.
Mięso na Kugiel:
- Kaczka
- Gęś
- Boczek wieprzowy
- Golonka Wołowa
- Żeberka wieprzowe
Przepis na kugiel z mlekiem i ziemniakami
Przepisów na kugiel znajdziemy bez liku. To popularna potrawa, która swoją formą przypomina współczesne zapiekanki. W ostatnich latach powstało wiele wariacji tej potrawy, a lista składników wykorzystywanych w jej przygotowaniu jest bardzo długa. Niemniej jedną z najpopularniejszych form jest właśnie danie przyrządzane z mlekiem i ziemniakami. Kugiel przepis:
Składniki:
- 3 jaja
- 3 szklanki startych ziemniaków po dokładnym odsączeniu z wody
- 5 kopiatych łyżek mąki ziemniaczanej
- 0,5 szklanki mleka
- 0,5 łyżeczki proszku do pieczenia
- 1,5 łyżeczki soli
- 0,25 łyżeczki pieprzu
- 5 łyżeczek cebuli startej na tarce
- 4 łyżki stopionego masła
- plus masło do wysmarowania pojemnika
- 300 gramów surowego boczku (można po wegetariańsku bez boczku )
Kugel jak zrobić?
- Boczek kroimy w drobną kostkę i podsmażamy na patelni na oleju
- Ubijamy jajka do białości, mieszamy ze startymi ziemniakami, mlekiem, mąką proszkiem do pieczenia, solą, pieprzem, cebulą i masłem oaz podsmażonym boczkiem
- Powstałą w ten sposób masę należy przełożyć do wcześniej posmarowanego masłem naczynia żaroodpornego, ewentualnie można użyć blaszki do pieczenia
- Wstawić do nagrzanego piekarnika o temperaturze 180 stopni Celsjusza, piec aż do zarumienienia przez około 1 godzinę
- Podawać na gorąco
Kugel – danie dla 4 do 6 osób
Przepis na kugiel z kapustą czyli coś bez mięsa
Mniej znaną formą tradycyjnej żydowskiej potrawy jest kugel przygotowywany na bazie kapusty. To danie może być świetną alternatywą dla wegetarian, chcących spróbować przepysznej, a zarazem specyficznej zapiekanki. Kugel przepis na danie z kapustą:
- 5 szklanek poszatkowanej kapusty
- 2 łyżeczki soli
- 4 jaja
- 1 łyżeczka majeranku
- 5 łyżek stopionego masła
- 0,5 szklanki wrzątku
- 5 łyżek mąki ziemniaczanej
- 4 łyżki rodzynek
- 0,75 szklanki migdałów (należy je uprzednio sparzyć, obrać i pokroić w piórka)
- 2 łyżki cukru
- 1,5 szklanki pszennej bułki
- plus masło do wysmarowania pojemnika
Kugel – przygotowanie
- Kapustę włożyć do garnka, gdzie wcześniej rozgrzaliśmy masło, posolić i dusić przez około 30 minut
- Bułkę zalać wrzątkiem, a następnie zetrzeć na jednolitą mas. Wymieszać z rodzynkami, cukrem, migdałami oraz mąką. Dodać żółtka jajek (wcześniej roztrzepane). Wymieszać z kapustą.
- Białka ubić na sztywną piankę i wymieszać z masą powstałą z kapusty
- Powstałą w ten sposób masę należy przełożyć do wcześniej posmarowanego masłem naczynia żaroodpornego, ewentualnie można użyć blaszki do pieczenia
- Wstawić do nagrzanego piekarnika o temperaturze 180 stopni Celsjusza, piec aż do zarumienienia przez około 40 minut
- Danie idealnie nadaje się jako przystawka, ale również można je podawać jako danie główne
Żydowska kuchnia, która uchodzi za jedną z ciekawszych i smaczniejszych na świecie, może się pochwalić pysznym rozwiązaniem jakim jest przepis na kugiel, w różnych formach. Przygotowanie potrawy nie należy do skomplikowanych, a składniki znajdziemy w każdym niemal sklepie. Pozostaje tylko życzyć smacznego.
