Hałuski – czym są i jak je przygotować?

Zastanawiasz się czym są Hałuski? Tradycyjne dania, które są podstawą teraźniejszej kuchni, zazwyczaj są bardzo proste i wykonane z małej ilości składników. Kiedyś nasi rodacy nie mieli dostępu do tak dużej ilości produktów jaką teraz widzimy na półkach sklepowych. Nasze babcie i prababcie przygotowywały dania z tego z rosło w ogródku i na polu oraz często z mięsa wyhodowanego samodzielnie. Choć dania były proste to bardzo smaczne, i co najważniejsze, pożywne.

Hałuski – co to?

Hałuski to kluseczki wykonane z tartych ziemniaków, mąki oraz soli. Tradycyjne Hałuski, jako danie kuchni podhalańskiej, przygotowuje się w prosty i szybki sposób. Utarte ziemniaki łączymy z krochmalem (gęsta ciecz, która powstaje po odlaniu wody z utartych ziemniaków). Do tego dodajemy trochę mąki, aby masa była gęsta. Następnie palcami wyrabiamy małe kluseczki i wrzucamy je do wrzątku. Kiedy wypłyną na wierzch, oznacza to, że są gotowe. Danie podaje się na wiele sposobów i z różnymi dodatkami.

Hałuski istnieją także w innej formie, czyli jako kluski scykane. Nazwa pochodzi od sposobu porcjowania klusek. Kluski nabierało się, a gwarowo ”scykało”, z talerza. Kluski scykane są tez określeniem na tradycyjne góralskie tarcioki.

Na Śląsku Cieszyńskim również możemy spotkać Hałuski i to w wielu odmianach – mączne gałuszki, strzapate gałuszki (skubane, trochę twardsze) oraz fusate gałuszki z surowych ziemniaków. Można tam również spotkać popularną zupę – grzybulę podawaną z gałuszkami.

Hałuski – skąd pochodzą?

Hałuski to danie regionalne wielu kuchni wschodnioeuropejskich – polskiej, słowackiej, tyrolskiej, ukraińskiej czy węgierskiej. Oczywiście w każdym regionie i kraju są one przygotowywane w inny sposób, z innymi dodatkami.

• Słowackie Bryndzové halušky również przygotowuje się z tartych ziemniaków i mąki. Najczęściej podaje się je z bryndzą i skwarkami.
• W Tyrolu podobne kluski nazywane są szpeclami. Przygotowuje się je z mąki i jajek. Szpecle można podawać na wiele sposobów, jako dodatek do zupy (zamiast makaronu), dodatek do drugiego dania, lub jako samodzielne danie. Jako danie najczęściej jest przyrządzane z górskim serem i cebulą.
• Na Ukrainie są to galuszki, podaje się je z masłem lub śmietaną albo jako osobne danie – zupę z galuszkami. W Połtawie, na Ukrainie, znajduje się pomnik stworzony na cześć tego dania.
• Węgierskie gałuszki przyrządza się nieco inaczej – nie dodaje się ziemniaków. Ciasto przypomina bardziej nasze kluski kładzione. Można je jeść z masłem, dodawać do zup lub spożywać z gulaszem, czy ulubionym sosem.

Ciekawostka!

Idealna kluska hałuska/gałuszka powinna mieć 2-3 cm długości oraz pół centymetra średnicy. Oczywiście ciasto można tradycyjnie nakładać i wrzucać do wody za pomocą łyżki, jest to jednak trudne i czasochłonne. By ułatwić ten proces wynaleziono świetne urządzenie (na Słowacji zwane halus.kár) Jest to coś w stylu durszlaka z dość dużymi otworami w dnie. Taki durszlak trzyma się nad wodą, wlewa się do niego ciasto, ugniata, a gotowe kluski wpadają prosto do wrzątku. Co ciekawe, jeszcze kilka lat temu takie urządzenie trzeba było sprowadzać z Węgier czy Słowacji, ale dziś już można zakupić je w wielu polskich sklepach.

Jak zrobić kluski Hałuski – czyli jak zrobić kluski z mąki i wody?

Hałuski – przepis na wspaniałe kluski

Smaczne, szybkie i proste danie, które z pewnością Cię zaskoczy! Wariantów jest wiele, możemy podawać je na różne sposoby z rozmaitymi dodatkami. Tradycyjny przepis na Hałuski z tartych surowych ziemniaków został podany powyżej. Teraz częściej korzystamy z przepisu, w którym znajdują się gotowane ziemniaki, jest zdecydowanie szybszy i łatwiejszy. Oto przepis:

Składniki:

• ziemniaki
• mąka
• jajko
• sól i pieprz

Sposób przygotowania:

• Ziemniaki gotujemy do miękkości w lekko osolonym wrzątku. Następnie studzimy i przeciskamy przez praskę.
• Do ziemniaków dodajemy mąkę, jajko oraz odrobinę soli i pieprzu. Całość mieszamy razem.
• Z ciasta oddzielamy małe kawałki w kształcie klusek i wrzucamy je do wrzącej wody.
• Kluski gotujemy do wypłynięcia.

Hałuski z dodatkami mogą być podawane w wielu wersjach – z masłem, ze skwarkami z boczku i szczypiorkiem, ze śmietaną czy też z bryndzą. Dodaj do nich co tylko zechcesz!

Hałuski góralskie – kluski scykane

Poniżej znajdziesz przepis na prawdziwe góralskie kluski:

Składniki:

• 1 kg mączystych ziemniaków
• 1 szklanka mąki
• sól
• boczek
• bryndza lub twaróg

Sposób przygotowania:

• Ziemniaki ścieramy na najmniejszych oczkach tak żeby powstała papka, następnie odsączamy z wody.
• Odsączoną z ziemniaków wodę odkładamy na kilka minut, następnie zlewamy płyn tak aby w misce pozostała skrobia. Dodajemy ją do ziemniaków razem z mąką i solą. Mieszamy i pozostawiamy na 15 minut.
• Na talerzu wykładamy cienką warstwę ciasta i za pomocą łyżki oddzielamy małe kawałki, wyrzucając je do wrzątku.
• Gotujemy do wypłynięcia.
• Gotowe kluski odcedzamy. Podajemy ze skwarkami, tłuszczykiem oraz twarogiem lub bryndzą.

Smacznego!

Author: Kuba redaktor potrawyregionalne.plPasjonat gotowania oraz fan tradycyjnych potraw regionalnych.