Kuchnia kaszubska – potrawy, które koniecznie musisz spróbować!
23 sierpnia, 2022
Kaszuby kojarzą się z pięknymi jeziorami, lokalnym folklorem i charakterystycznym językiem. Region ten słynie również z wyśmienitej kuchni, której walory smakowe są doceniane nie tylko w Polsce, ale też za granicą. Na czym polega kuchnia kaszubska? Których potraw szczególnie warto spróbować?
Jakie są potrawy na Kaszubach?
Kuchnia kaszubska jest ściśle powiązana z darami natury, do jakich mieszkańcy tych terenów mieli dostęp. Decyduje to o sezonowości potraw, które można znaleźć na stołach w tradycyjnych kaszubskich domach. Liczne rzeki, jeziora i lasy sprawiały, że od wieków mieszkańcy tych terenów zajmowali się rybołówstwem i myślistwem.
W okresie letnim dominowały produkty zbożowe i warzywne, natomiast tradycyjnym świętom towarzyszyła wieprzowina i gęsina. Kaszubi to ogólna nazwa ludów wywodzących się z różnych plemion Słowian pomorskich, przez co w ich lokalnej kuchni można odnaleźć wpływy zarówno niemieckie, jak i wschodnie. Kuchnia kaszubska obfituje w zupy warzywne z dodatkiem mięsa, wędzoną gęsinę oraz dania rybne, w których można znaleźć między innymi śledzie, karpie, węgorze, sandacze i szczupaki.
Kuchnia kaszubska – tradycyjne zupy
Tradycyjną kaszubską zupą jest dziadówka, czyli potrawa z boczkiem na bazie maślanki. Ze względu na jej sycący charakter zupa jest często serwowana w okresie zimowym, kiedy to zapotrzebowanie na energię jest zwiększone. Przyrządzenie zupy jest proste i szybkie, dlatego danie to było w przeszłości powszechne na kaszubskich stołach.
Z kuchni pomorskiej wywodzi się również czernina, czyli zupa na bazie kaczej lub gęsiej krwi. Do czerniny dodawano również suszone grzyby i owoce, a także podroby drobiowe. Zupą brzadową określa się natomiast danie z suszonych owoców, w którego składzie można znaleźć również starte ziemniaki i szare kluski.
Kuchnia kaszubska w dużej mierze opiera się na produktach, które są dostępne w danej porze roku. Z tego powodu zupa brzadowa była charakterystyczna dla okresu letniego, natomiast dziadówka gościła na stołach lokalnych mieszkańców od listopada do lutego.
Popularne potrawy kuchni kaszubskiej – dania główne
Z niezwykłą harmonią smaków można zapoznać się w kaszubskich daniach głównych. Najbardziej sycący posiłek dnia w tym regionie opiera się na śledziu po kaszubsku, ferkasach i szmurowanej kapuście. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zdecydowało się umieścić tę pierwszą potrawę na liście produktów regionalnych o dużym znaczeniu kulturowym. W kuchni kaszubskiej śledziowi towarzyszy sos pomidorowy oraz cebula.
Danie to głęboko zakorzeniło się w kulturze Polaków, dlatego wiele regionów przejęło ten sposób podawania śledzia – warto jednak pamiętać, że przepis ten wywodzi się z regionu historycznych Kaszub. Ferkasami nazywa się z kolei potrawkę drobiową, która jest serwowana z ryżem i rodzynkami. Danie to można porównać do tradycyjnego polskiego kotleta schabowego, ponieważ niedzielnemu obiadowi na Kaszubach niemal zawsze towarzyszyły ferkasy. Kapusta szmurowana jest gotowana i smażona na patelni, a dodatek masła i soli decyduje o jej kwaśno-słonym aromacie.
Przepisy – kuchnia kaszubska
Pomorska gęś pieczona to danie, które gościło na stołach Kaszubów z okazji największych świąt. Codzienna kuchnia kaszubska charakteryzowała się raczej oszczędnością, jednak Boże Narodzenie i Wielkanoc były nieodłącznie związane z tym daniem. Podobnie jak w przypadku śledzia po kaszubsku, gęś pomorska również jest uważana za dobro kulturowe i została wpisana na listę produktów tradycyjnych w 2011 roku. W jaki sposób przyrządza się to regionalne danie?
Do przygotowania Gaensebraten Pommersch, czyli pomorskiej gęsi świątecznej potrzeba:
- jedną gęś (około 3 kilogramy)
- 300 gramów suszonych śliwek
- 500 gramów jabłek
- dwa kieliszki koniaku
- sól
- pieprz
- tymianek
- bułkę tartą
Przygotowanie
- Dzień przed rozpoczęciem przygotowywania dania należy namoczyć śliwki w koniaku, a także wypatroszyć, osuszyć i posolić gęś. Następnie włożyć ją na noc do lodówki.
- Należy pokroić w plastry jabłka i dodać do wcześniej przygotowanych śliwek. Farsz posypać pieprzem, tymiankiem i bułką tartą
- Gęś należy napełnić otrzymanym farszem, a następnie zaszyć i całość umieścić w żaroodpornym naczyniu w rozgrzanym piekarniku. Do naczynia wlać 250 ml wody.
- Piekarnik powinien być rozgrzany. Całość należy piec w temperaturze 200 stopni przez 2,5 godziny.
- Należy co kilkadziesiąt minut nakłuwać skórę gęsi w taki sposób, aby gromadzący się tłuszcz mógł swobodnie odpłynąć.
- Po około 2,5 godzinach należy wyjąć gęś z piekarnika i pokroić na plastry. Całość podawać z kapustą szmurowaną i szarymi kluskami lub kopytkami.
Kuchnia kaszubska – ciekawostki
Kuchnia kaszubska stanowiła inspirację dla Adama Mickiewicza podczas pisania „Pana Tadeusza”. To właśnie z tego regionu wywodzi się czernina, która w epopei narodowej była symbolem odrzucenia zalotów kawalera względem panny. Z kolei popularność innego dania pochodzi z humorystycznego przekładu z języka kaszubskiego na polski. Ruchanki, bo o nich mowa, to żytnie placki podawane z konfiturą lub dżemem. Ich nazwa pochodzi bowiem od kaszubskiego słowa „wyruchane”, co oznacza wyrośnięte.
