Szczaw – rodzaje, właściwości i zastosowanie

Szczaw to roślina pochodząca z rodziny rdestowatych, czyli rodziny roślin okrytonasiennych z grupy dwuliściennych właściwych. Szczaw to około 200 gatunków istniejących na całym świecie, głównie w strefie klimatu umiarkowanego. Niekiedy rośliny poznaje się jedynie przez niewielkie detale w budowie kwiatów. Szczaw występuje zazwyczaj na terenach ruderalnych, czyli obszarach poddanych bardzo intensywnej działalności człowieka. Pojawia się także na terenach zalewowych, na brzegach wód oraz na łąkach. Niektóre gatunki są jadalne, inne uważa się za chwasty, a jeszcze inne są wykorzystywane jako leki. 

Szczaw rodzaje

Na świecie istnieje już około 200 sklasyfikowanych gatunków szczawiu. Należą do nich m.in. szczaw koński (inaczej nazywany szczawiem kędzierzawym), szczaw alpejski, szczaw błotny, szczaw gajowy, szczaw nadmorski, szczaw polny oraz szczaw różnolistny.

Szczaw właściwości

Liście szczawiu, szczególnie młode, mają w sobie dużo witaminy C, potasu i żelaza. Działają przeciwutleniająco, mają mało kalorii, opóźniają też procesy starzenia się organizmu. Ekstrakt ze szczawiu jest dobry na katar i kaszel, działa także moczopędnie, krwiotwórczo oraz pobudza trawienie. Pobudza także apetyt u dzieci.

Kto nie powinien jeść szczawiu?

W szczawiu występują szczawiany, czyli związki kwasu szczawiowego, głównie sole z wapniem, które odkładają się w drogach moczowych. W związku z tym szczawiu nie powinny jeść osoby, które mają problemy z nerkami. Niekorzystne jest też spożywanie szczawiu przy reumatyzmie lub osteoporozie. Należy ograniczyć szczaw w przypadku chorób pęcherzyka żółciowego.

Koński szczaw

Jednym z bardziej znanych odmian szczawiu jest szczaw kobylak. Jest to szczaw jadalny inaczej nazywany szczawiem końskim albo szczawiem kędzierzawym. Konski szczaw to wieloletnia bylina, która rośnie na polach i łąkach. Ma on właściwości lecznicze. Może być stosowany na biegunkę, stany zapalne. Jest korzystny tylko w przypadku anemii.

Szczaw koński – właściwości

Szczaw koński ma zastosowanie lecznicze. W ziołolecznictwie stosuje się korzeń kobylaka. Roślina ma właściwości: ściągające, przeciwzapalne oraz antyseptyczne. Łagodzi objawy nieżytu górnych dróg oddechowych, wzmacnia organizm, zwalcza szkodliwe dla organizmu wolne rodniki, przyspiesza gojenie się ran i urazów. Do tego koński szczaw jest pomocny w leczeniu chorób autoimmunologicznych, ma działanie antygrzybicze oraz ułatwia przyswajanie składników pokarmowych.

Szczaw kobylak – co można z niego zrobić?

Ze szczawiu końskiego można zrobić odwar oraz nalewkę. Nalewkę robi się tak: rozdrobnić korzeń kobylaka, zalać alkoholem 50%. Płyn odstawić na 2 tygodnie w ciemne i suche miejsce. Po tym czasie odcedzić i przelać do butelki. Nalewkę najlepiej pić 2 razy dziennie przez 3 tygodnie. Potem zrobić minimum 2 miesiące przerwy. Kurację można powtarzać, pamiętając przy tym, żeby w trakcie jej trwania pić dużo wody.

Odwar z kobylaka

Odwar jest bardzo prosty w przygotowaniu. Łyżkę korzenia szczawiu końskiego należy zalać 0,2 l ciepłej wody. Zagotować. Po zagotowaniu gotować na małym ogniu około 6 minut. Odstawić na 30 minut pod przykryciem. Można go pić albo po schłodzeniu stosować jako tonik to przemywania twarzy, która ma zmienioną chorobowo skórę. Odwar należy pić po pół szklanki dwa razy dziennie przez maksymalnie 3 tygodnie. Po tym czasie najlepiej zrobić minimum półroczną przerwę. Szczaw koński często pojawia się także w herbatach ziołowych z przeznaczeniem na problemy jelitowe.

Kwas szczawiowy

Warto pamiętać, że kwas szczawiowy poza szczawiem występuje także w botwince, rabarbarze, czy liściach szpinaku. Najlepiej jeść te warzywa raz, dwa razy w tygodniu. Można złagodzić szkodliwe skutki działania szczawianów poprzez dodanie śmietany np. zupa szczawiowa ze śmietaną.

Author: Kuba redaktor potrawyregionalne.plPasjonat gotowania oraz fan tradycyjnych potraw regionalnych.

Sprawdź również inne nasze artykuły:  Jak dusić cebulę - proste sposoby na pyszną duszoną cebulę