Paprykarz przysmak legenda – historia i przepis

Paprykarz domowy

Paprykarz to tradycyjna potrawa kuchni węgierskiej, przyrządzana z mięsa i papryki, niekiedy z dodatkiem śmietany, podobna do gulaszu i często z nim mylona. W Polsce jednak paprykarz to danie rybne, której charakterystyczny smak pochodził od sprowadzanej z Nigerii przyprawy „pima”. Trochę przypominała węgierską paprykę, stąd chyba zapożyczyliśmy nazwę „paprykarz”.

Paprykarz z ryby – szczeciński patent

Polakom paprykarz kojarzy się przede wszystkim ze Szczecinem. Słynny paprykarz szczeciński powstał połowie lat 60. XX w. w laboratorium PPDiUR Gryf ze Szczecina na zlecenie szefa produkcji Wojciecha Jakackiego. Był to wytwór PRL-owskiej idei racjonalizatorskiej na zagospodarowanie odpadów po wykrawaniu kostki rybnej z zamrożonych bloków rybnych. W latach 60-tych, złotym okresie polskiego rybołóstwa, szczecińskie przedsiębiorstwo połowów dalekomorskich Gryf łowiło ryby u wybrzeży zachodniej Afryki. To właśnie tam zrodził się pomysł na paprykarz szczeciński. W tym pierwszym oryginalnym paprykarzu było mięso z ryb złowionych przy wybrzeżu Afryki, były pomidory sprowadzane z Węgier lub Rumunii,  była papryczka pima, była krajowa cebula oraz trochę warzyw.  Co w paprykarzu jest teraz?

Przepis na paprykarz z ryby

Domowy paprykarz z ryby to dla wielu z nas smak dzieciństwa. Ta pasta kanapkowa z ryby, ryżu i podsmażonych warzyw z koncentratem pomidorowym to prawdziwy skarb Pomorza Zachodniego. Poniżej składniki na taki jaki znacie z puszek:

włoszczyzna (mogą być po prostu 3-4 duże marchewki i 2 duże pietruszki)
200 g koncentratu pomidorowego
600-700 g ryby surowej
1 duża lub 2 mniejsze wędzone makrele
1 szklanka ryżu
2 cebule
5 łyżek oleju
sól i czarny pieprz do smaku
2 łyżki słodkiej papryki (obowiązkowo)
2 łyżeczki pikantnej papryki

Jak zrobić paprykarz z ryby

1. Włoszczyznę obieramy i solimy. Gotujemy w niedużej ilości wody. Wyławiamy i trzemy na tarce (wywar zostawiamy).
2. Cebule obieramy, kroimy w kosteczkę, solimy i smażymy na złoto.
3. Do wywaru wkładamy cebule oraz ryby surowe (bez skóry). Gotujemy około 10-15 minut. Wyławiamy ryby i rozdrabniamy (w malakserze lub maszynce do mielenia mięsa, można widelcem). Wywar zostawiamy.
4. Wędzoną makrele obieramy i mielimy.
5. W wywarze gotujemy ryż.
6. Mieszamy ryż z warzywami, cebulą z pomidorami, ugotowaną i wędzoną rybą, przyprawami oraz koncentratem pomidorowym i około 250 ml wrzącej wody.
7. Przekładamy do słoików, zakręcamy i wstawiamy do garnka z wodą, pasteryzujemy.

Domowy paprykarz u sąsiadów

Wspominany na początku oryginalny domowy paprykarz to danie z Węgier i musimy na koniec oddać mu sprawiedliwość. Jest to jedna z najbardziej znanych i lubianych potraw węgierskich. Autentyczna receptura zawiera delikatnego kurczaka w niezapomnianie bogatym, aromatycznym i kremowym sosie z papryką.

Jak zrobić węgierski domowy paprykarz

Paprykarz z kurczaka przygotowuje się zawsze  z tych samych podstawowych składników: kurczaka, cebuli, czosnku, wody lub bulionu, dużej ilości papryki, pomidorów, soli, pieprzu i śmietanki. Zasadniczą rolę odgrywają tutaj w zasadzie dwa składniki – papryka i bulion.

Papryka powinna być dobrej jakości. Najlepsza węgierska papryka pochodzi z regionu Kalocsa na Węgrzech. Ma niezwykle bogaty smak i wyjątkowo żywy czerwony kolor. Przyrządzając bulion warto używać prawdziwych, wartościowych składników: świeże warzywa plus mięso z kurczaka i kości gotowane wiele godzin w  dużym garnku. Oto przepis na domowy paprykarz rodem z Budapesztu:

1. Podgrzewamy tłuszcz w ciężkim garnku aby zrumienić kurczaka ze wszystkich stron. Przekładamy kurczaka na talerz.
2. Na tym samym oleju smażymy cebulę na złoty kolor. Dodajemy czosnek i pomidory i smażymy kolejne 2-3 minuty.
3. Zdejmujemy garnek z ognia i wrzucamy paprykę, sól i pieprz, mieszamy (papryka staje się gorzka po przypaleniu). Wkładamy kurczaka do garnka i umieszczamy całość z powrotem na ogniu.
4. Wlewamy bulion z kurczaka, doprowadzamy do wrzenia. Przykrywamy, zmniejszamy ogień do średniego i gotujemy przez 40 minut. Wyjmujemy kurczaka i przekładamy na talerz.
5. Mieszamy mąkę ze śmietaną aby uzyskać gładką pastę. Do sosu wlewamy masę, cały czas mieszając, aby nie powstały grudki. Gotujemy przez kilka minut, aż sos zgęstnieje. Dodajemy sól i pieprz do smaku. Wkładamy kurczaka do sosu i gotujemy na wolnym ogniu.

Paprykarz z kurczaka jest tradycyjnie podawany z węgierskimi nokedli.

Paprykarz domowy zarówno w wersji rybnej czy mięsnej niezmiennie trąci PRL-em. Najbardziej bliski naszym sercom paprykarz szczeciński – legendarna potrawa turystów i studentów jest znana każdemu Polakowi. Polskie połączenie tradycji kulinarnych Senegalu i Węgier. Prawdziwa kuchnia fusion w dobie siermiężnego komunizmu.

Author: Kuba redaktor potrawyregionalne.plPasjonat gotowania oraz fan tradycyjnych potraw regionalnych.

Sprawdź również inne nasze artykuły:  Pieczenie pstrąga krok po kroku: Jak przygotować pstrąga do pieczenia, by zachwycić smakiem