Bułka szabasowa czyli popularna chałka

bułka szabasowa

Bułka szabasowa czyli chałka to jeden ze smaków, które pamięta się z dzieciństwa. Można ją jeść zarówno z samym masłem, jak i na słodko z dodatkiem dżemu lub miodu. Wywodzi się z kuchni żydowskiej, gdzie jest wypiekana w trakcie szabatu.

Bułka szabasowa to popularna chałka – skąd się wywodzi?

Chałka pochodzi od hebrajskiego słowa, które oznacza „ofiarę”. W dawnych czasach Żydzi składali ofiary z bochenków chleba upieczonych w piątek rano. Aby je upiec używali mąki najwyższej jakości, która była dużo lepsza od tej, z jakiej wypiekali każdego innego dnia. Chałki plecione, które składały się zwykle z 12 pasków pochodzą ze średniowiecza. Żydzi środkowoeuropejscy piekli je na szabat. Na Nowy Rok Żydzi wypiekają chałkę okrągłą w kształcie korony. Zazwyczaj jest to bułka szabasowa przygotowywana na słodko z miodem, jabłkami i rodzynkami.

Jaka najlepsza mąka do chałki?

Pleciona bułka pszenna albo bułka szabasowa to nazwy, których często używa się w stosunku to chałki. Jednak mąka pszenna nie jest jedynym typem mąki, której używa się do wyrobu chałek, choć uważana jest za jedną z lepszych. Najlepiej użyć mąki typu 500. Można zamiast mąki pszennej użyć orkiszowej.

Jak zrobić chałkę w domu?

Do zrobienia chałki w domu potrzeba następujących składników:
  • 0,5 kg mąki pszennej lub orkiszowej
  • 0,25 l mleka
  • pół kostki masła
  • 7-8 g drożdży suszonych
  • 6 łyżeczek cukru
  • szczypta soli
Chałkę można posypać kruszonką. Do kruszonki potrzeba:
  • 40 g mąki
  • 25 g cukru
  • 25 g masła
Jak wyrobić ciasto?
  1. Jak przygotować ciasto?
  2. Mąkę należy przesiać do miski. Najlepiej użyć mąki tortowej.
  3. Do miski z mąką wsypać cukier i szczyptę soli.
  4. Dosypać suszone drożdże i wszystko dokładnie wymieszać.
  5. W międzyczasie podgrzać mleko i lekko ciepłe wlać do suchych składników.
  6. Roztopić i przestudzić masło, które następnie dorzucić do pozostałych składników.
  7. Wymieszać dokładnie wszystkie produkty. Można do tego użyć silikonowej lub drewnianej szpatułki.
  8. Wyrabiać ciasto mikserem albo ręcznie około 10 minut.
  9. Odstawić do wyrośnięcia przykrywając folią albo ściereczką.
  10. Zostawić na dwie godziny.

bułka szabasowa czyli chałka

Chałka jak zapleść?

Po wyciągnięciu ciasta z miski najlepiej je jeszcze raz zagnieść. Można upiec zarówno jedną chałkę, jak i podzielić na kilka mniejszych. Jak zapleść chałkę? Ciasto należy podzielić na cztery kawałki i rozciągnąć na sznurki. Cztery sznurki ciasta umieścić na papierze do pieczenia i złączyć ich końce. Na początek należy chwycić pierwszy wałek od lewej strony i przekładać go na przemian z kolejnymi. Dołem i górą po kolei. Następnie ta sama czynność powinna zostać powtórzona z kolejnymi częściami ciasta, które leżą na skraju. Na zakończenie skleić końce z drugiej strony.

Jak przygotować kruszonkę?

Chałkę można posypać kruszonką. Jak ją przygotować? Należy wymieszać składniki z przepisu powyżej, a następnie rozetrzeć je w dłoniach. Przygotowaną chałkę należy przykryć bawełnianą ściereczką i odłożyć na kolejne 30 minut. Najlepiej położyć ją w ciepłym miejscu. Ciasto powinno jeszcze urosnąć. Można je na górze posmarować jajkiem albo mlekiem, a następnie posypać wcześniej przygotowaną kruszonką. Chałkę należy włożyć do piekarnika (najlepiej na środkową półkę). Piekarnik najlepiej nagrzać do 180 stopni wybierając opcję góra-dół. Piec w okolicach 25 minut. Nie kroić od razu, tylko poczekać aż przestygnie.

Z czym jeść chałkę?

Chałki można podawać zarówno na wytrawnie, jak i na słodko. Można ją jeść z pastrami, wędzonym łososiem, ale również z owocami oraz pastą twarogową. Pokrojoną chałkę można również dodać do sałatki z pomidorami, anchois i papryką. Można również zrobić bułkę tartą z wyschniętej chałki. Chałka na drugi dzień po wypieku nadaje się do zrobienia tostów francuskich.

Chałka wigilijna

Chałka jest także popularnym daniem na wigilijnym stole. Jak powstaje chałka wigilijna? Do jej przygotowania potrzebne są następujące składniki:

  • kg mąki pszennej tortowej
  • 2 jajka
  • 0,5 l mleka
  • 3 łyżki oleju
  • 5 dkg drożdży
  • 2 łyżki cukru
  • szczypta soli

Bułka szabasowa – jak ją przygotować?

  1. Mleko należy podgrzać. Do chałki wykorzystywane jest ciepłe mleko.
  2. Drożdże należy utrzeć z łyżeczką cukru. Do tak przygotowanej masy wsypać mąkę i wlać mleko.
  3. Odstawić w ciepłe miejsce.
  4. Najlepiej przykryć folią albo ściereczką.
  5. Jajka roztrzepać z solą i cukrem, a następnie dodać do ciasta razem z olejem.
  6. Wyrabiać, aż będzie gładkie i elastyczne.
  7. Pozostawić na dwie godziny do czasu, aż wyrośnie.
  8. Ciasto można podzielić na dwie chałki albo zrobić jedną dużą.
  9. Następnie zapleść warkocze i posmarować je jajkiem albo mlekiem. Ciasto piec około 25-30 minut w 180 stopniach.

Chałka – właściwości

Czy chałka jest zdrowa? Bardzo dużo zależy od składników, z których została zrobiona. Ciasto ze składników takich jak mąka, masło, mleko, jajka, drożdże, cukier i sól ma wiele wartości odżywczych. Drożdże są źródłem witamin z grupy B, które są konieczne do właściwego funkcjonowania układu nerwowego. Dostarczają także dużo fosforu, wapnia, cynku, potasu, selenu oraz chromu. W chałce jest dużo węglowodanów, więc dodaje ona energii. Należy jednak pamiętać, że chałkę najlepiej wypiekać w domu ze sprawdzonych składników. Sklepowe z reguły mają w swoim składzie utwardzone tłuszcze roślinne, konserwanty oaz regulatory kwasowości, które działają niekorzystnie na organizm.

Author: Kuba redaktor potrawyregionalne.plPasjonat gotowania oraz fan tradycyjnych potraw regionalnych.

Pasjonat gotowania oraz fan tradycyjnych potraw regionalnych.