 |
|
|
Gwarzenie przy warzeniu |
Kulinarne gawędy
Wandy Czubernatowej
|
|
Mój ty chłopecku, moja głowo rodu
ide na chwile. Byś nie zaznoł głodu
mos tu w lodówce dwa funty wędzonki,
masełko, syrek, chleba śtyry kromki
bułecek biołych pore i razowych
rosół ze śtukom do grzocio gotowy. | | |
| |
Choćbyś jak człowieku zaciskał powieki, zęby i zatykał uszy, wspominki i tak wylezą z ciebie. W młodości Wielkanoc była dla nas najpiękniejsza i najświętsza ze świąt. To była bardzo dawna młodość. Naiwne, cudowne dzieciństwo.
| | |
| |
Tischner: „Czy człowiek dokonując złego czynu w dobrym celu jest etycznie w porządku”?
Czyli pytanie - czy cel uświęca środki?
Jedni powiadają, że tak i walą do celu, przewracając innych, depcząc słabszych, pohukują i podśpiewują:
hej, idem kraść, krew mi spod nóg bulgoce
cy bank, cy chraść, kany zechce doskoce ! | | |
| |
Około Dnia Babów budzom sie chłopy. Jedyn kupuje kwiotka, to taki młodsy, drugi cekuladke to tyz taki młodsy. Starsi ino wzdychają - ej, nie było jak za komuny! Wtej Dziyń Kobiyt był obowiązkowy.
| | |
| |
Ksiądz Tischner pisał: „Wolność człowieka stanowi jakiś niezwykły element w przyrodzie. To ona decyduje o tym, że człowiek jest jednostką w pełni suwerenną i autonomiczną, która bez reszty panuje nad tym, że czegoś chce”.
| | |
| |
Som jest tacy, którym janioł stróz na nic niepotrzebny.
Sami se siebie strózujom, pilnujom, a janiołek jest, ale śpi se spokojnie.
| | |
| |
Downiej to boginki zyły we wsi. Jak psysed luty to sie juz zacynały roić. Wychodziły z krzocków, wychodziły spod lodu… Nawet i ze studni.
I tak sie zażyło roz, ze… | | |
| |
Babka zjodła korpiela
Korpiyl babke dusi,
Babka umryć musi
Bo jom biere cholera | | |
| |
To i kapke popościc trza, ale cołkem w smutek nie wpaść przecie - opowiado wnęckowi dziadek.
- Pon Jezus rychło zmortwychwstanie i juz radość bedzie.
- Dziadku, dziadku, a ktorędy dusa wychodzi z obiysonego cłeka, kie on mo krztoń ściśniyntom?
- Nedy ktorędysi musi wyjść, to pewnie wychodzi spodkiem, choc to wyjście nie haraśne... | | |
| |
Krótki w tym roku 2008 mięsopust, brzydkie panny nie zdązom sie wydać! Poreście teroz nima brzyćkik panien, ani bob, a gdowy nie musom sie wydawać, bo majom emerytury.
Na downyj wsi, za młodych lat, kie cas mioł jesce syćkie zęby, tańcowali młodzi ka ta mogli.
Pewnie w karcmie tyz, ale jo juz tego nie boce. Karcme starom hej, ale Zyda juz niy. | | |
| |
Tak se myśle i skrobie sie po głowie, cy dziś skubiom jesce piórka? Cy schodzom sie na posiady?
Wiym, ze starse baby idom posiedzieć przy insych starsych, ale ino pono kawe pijom i cosik se ta radzom, zbacujom.
Przewoźnie opowiadajom se ostatni odcinek serialujakiego tam, abo i ze dwóch, abo i trzech. Takie recenzje to piykno rzec, worce kie podsłuchać!
Tak juz musi być, kozdy cas mo swoich wyznawców. | | |
| |
Casem jesce młócili cepami zyto, choć ta i zima była. Młockowie chodzili od chałupy do chałupy, duzo było gdów i samotnych bob. Zanim omłócili u gazdów to i do biydniyjsych zajrzeli.
Niesło sie cupkanie cepów po dziedzinie - we dwóch łup-cup, łup-cup, we trzech łup-cup-cup, łup-cup-cup.
We śtyrech rzodko młócili u biydoków, cheba ze gdowa była bogato i dość jesce ładno. Muzyka była po młocce, a casem baby uzdajały dobrego gulasiu jagnięcego. | | |
| |
Lecom roki, dnie uciekajom, cłek coroz bardziyj dziadowaty. Ino by jod, społ i zbacowoł jako to downiyj było piyknie, jakie zimy, kielo wesołości ! Święta kie sie zacyny, to były i były!
A teroz ? Dopiyrućko co była wilijo i Boze Narodzenie, a juz Trzej Królowie jadom!
| | |
| |
Opróc śledzia, mozno se zrobić rybecke na przegryzke, kapke inacyj.
Teroz górole jedzom ryby, nasi dziadkowie powiadali, ze jeść mozno ino toty stworzynia, co majom pierze, abo sierzć i scecine. A pstrągów było w potokach jaze gęsto.
Teroz nima ani jednyj rybecki marnej. Cheba, ze jaki wielgoryb przywędruje z dalekiego morza. | | |
| |
Dawniej i dziś...
| | |
| |
Babka wstaje nojwceśniyj i zakiel na roroty z gaździnom posła, naskrobała grul do putnie. Ciymno, lampecka malućko ledwo blinko, gajsu skoda, to świyrcków w gruleckach pełno.
| | |
| |
Trzy dni do Świąt ! Ostatnio babka opusco piec i dymi gorącym brzuchem
Ociec wynosi kiski do spyrnika i skrobie sie za uchem: | | |
| |
To są moje prywatne pociorki, które se pisuje wiecorami, jak mi jest wesoło, bo przeważnie wiecorami jest mi wesoło, to se pise takie prośby…
| | |
| |
Stryk mioł kajsi w starych papiyrach taki przepis, ze mozno uwarzyć rosół z orzechami włoskimi, to tyz góralskie jodło, ino tych góroli z Kaukazu.
No to tak: Porządny kawołek kury, moze być pół, do tego cebula, zielenina (parzątka i pietruska), dobre pół śklonki pokrusonych orzechów włoskich, sól, sok z cytryny i odróbka cynamonu!
| | |
| |
kie zondołek wyjdzie z wprawy
łojym kapie łydź baranio
lepiyj nie spoziyrać na niom
spyrki, sadła i kiełbasy
som po to, by cłeka strasyć | | |
| |
|
|
|